ارتباطِ مستقیم با مشتری و فعالیت در دنیای فریلنسری در کنار فرصتها و مزیتهای ویژهاش، گیروگرفتهای خاص خودش را نیز برای مترجمها دارد که اگر با آنها آشنا نباشید دلسردی و تجربههای ناخوشایند به بار میآورد. برای اینکه سریعتر و بهتر به نتیجهٔ مطلوب برسید و در این فضا بیشتر رشد کنید راهکارهایی کلیدی را در اینجا برایتان فهرست کردهایم:
۱. بیشتر از ۲۵۰ واژه برای نمونه ترجمه نکنید.
برای ارزیابی کیفیت کار و اعتمادسازی معمولأ مشتریان (حقیقی یا حقوقی) متنی را در اختیار مترجم قرار میدهند که برای نمونه ترجمه کند. این درخواست نامعقول نیست اما ترجمهٔ بیشتر از یک صفحه (۲۵۰ واژه) منطقی نیست. همین میزان اگر از قسمت مناسبی انتخاب شود بهخوبی توانایی مترجم را نشان میدهد. برای جلوگیری از سوءاستفاده احتمالی از کار مترجمان (تقسیم مقالهای بین چند نفر و دریافت رایگان ترجمه) از ارسال نمونهترجمه بیشتر از این مقدار خودداری کنید.
۲. پیشپرداخت بگیرید.
همیشه پیش از شروع کار از مشتری (حداقل ۲۰درصد مبلغ توافقشده) پیشپرداخت بگیرید. دریافت وجه هرچند اندک نشان میدهد که دو طرف برای انجام کار جدی هستند و حسن نیت دارند. قبل از ارسال فایل نهایی نیز تسویهحساب کنید. برای اعتمادسازی از نمونهکار، رزومه، سابقه و برخورد حرفهای کمک بگیرید. فراموش نکنید مشتری واقعی میتواند شما را بشناسد و به خدمات شما نیاز دارد پس با شرایط پرداخت بعد تحویل کار کنار میآید.
۳. شرحکار مکتوب داشته باشید.
در همان ابتدای کار شرحکار (دستمزد، مخاطب ترجمه، خواستههای مشتری، زمان تحویل، شرایط خاص، مالکیت معنوی و…) هر سفارش را بهصورت مکتوب نوشته و تأیید مشتری را بگیرید تا بعداً از سؤتفاهم و مشکلات دیگر پیشگیری کنید.
۴. نرخشکنی نکنید.
از عرف بازار و دستمزد منصفانهٔ ترجمه خبر داشته باشید و بخاطر جذب مشتری، دریافت سفارش بیشتر، اصرار مشتری، نبود اعتماد به نفس و… کمتر از آن نگیرید. نرخشکنی بهضرر جامعهٔ مترجمان و در نهایت خود شما تمام میشود. همچنین بهخاطر داشته باشید در هیچ حرفهای مشتری قیمت کالا یا هزینهٔ خدمات را تعیین نمیکند، ترجمه نیز از این قاعده مستثنا نیست.
۵. مشتری را با زحمت کار ترجمه آشنا کنید.
وقتی مشتری به سراغ شما میآید فرصت خوبی است او را با حرفهٔ مترجمی آشنا کنید و ذهنیتهای اشتباهی را که در جامعه جا افتاده اصلاح کنید. پس برای اینکار وقت بگذارید حتی اگر مطمئن بودید برای دریافت پروژه به توافق نمیرسید و مشتری سراغ مترجم دیگری خواهد رفت. توصیه میکنیم حتماً برحسب ساعت بگویید ترجمهٔ درخواستی چقدر زمان میبرد و برای انجام آن چه مراحلی طی میشود.
۶. مالکیت معنوی را جدی بگیرید.
طبق قانون مالکیت معنوی اثر ترجمهشده به مترجم آن تعلق دارد و قابل انتقال به غیر نیست چه برای انجام آن دستمزد دریافت کرده باشد چه نکرده باشد. پیش از قبول سفارش ترجمه از این موضوع اطمینان حاصل کنید که ترجمهٔ شما به اسم شخص دیگری منتشر نمیشود. در صورتی که مشتری برخلاف این توافق عمل کند حق پیگرد قانونی دارید. محتوایی که به اسم شماست توانایی و سابقهکارتان را نشان میدهد. به کمک آن میتوانید شناخته شده و فرصتهای شغلی بهتری را به دست بیاورید.
۷. با هر جایی و به هر قیمتی کار نکنید.
به هیچ عنوان به هیچ مرکزی، هرچند معتبر، برای گرفتن سفارش پول ندهید. از روشهای جدید کلاهبرداری و سؤاستفاده آگاه باشید. با وبگاه و مراکزی که دستمزد کم و نامتعارف پرداخت میکنند یا با روش برگزاری مزایده نرخشکنی میکنند همکاری نکنید. چشم بسته با ناشران قرارداد نبندید. به مفاد آن دقت کنید و از مترجمان باتجربه یا وکیل مشاوره بگیرید.
۸. سفارش کاری را قبول کنید که از عهدهاش برمیآیید.
به اصول اخلاقی و حرفهای پایبند باشید. پیش از قبول سفارش حتماً آن را سبکسنگین کنید تا مطمئن شوید میتوانید آن را در زمان تعیینشده به بهترین شکل ترجمه کنید. پیداکردن مشتری جدید کار سختی است ولی سختتر از آن حفظ مشتری است. بیان اینکه سفارشی در حیطهٔ تخصصی شما نیست خدشهای به چهرهٔ حرفهایتان وارد نمیکند. با ارائهٔ ترجمهٔ باکیفیت جایگاه خود را در بازار تثبیت میکنید.
۹. پیداشدنی باشید.
با حضور در شبکههای اجتماعی مختلف، داشتن وبگاه و… راههای ارتباطی ایجاد کنید تا اگر کسی فقط اسمتان را بداند (جایی ترجمهتان را خوانده و از آن خوشش آمده، مشتری سابقی است که شمارهتان را گمکرده، ناشری است که دنبال مترجم بااستعداد میگردد و…) بتواند شما را پیدا کند و سفارش کار بدهد.
۱۰. از بقیهٔ مترجمان بپرسید.
مشکلات شغلی شما منحصربهفرد نیست و بقیهٔ مترجمان کموبیش در مقطعی آن را تجربه کرده و به راهحلی هم رسیدهاند. سعی کنید ارتباطتان را با بقیهٔ مترجمان در شبکههای اجتماعی حفظ کنید و کمک بگیرید و کمک کنید. بهبود شرایط شغلی فقط با تعامل و همفکری امکانپذیر است.